Luchtwegen

De luchtwegen van het paard beginnen bij de neusingang, de lucht stroomt door de neus langs de keel naar het strottenhoofd en verder door de luchtpijp naar de longen. De binnenkant van de luchtwegen is bedekt met slijmvlies. De functies van het slijmvlies zijn; reinigen, bevochtigen en verwarmen van de binnenkomende lucht

Cornage

Cornage is een verlamming van de stembanden, meestal is dit de linker stemband. De stemband is verlamd omdat de zenuw die naar de hersenen loopt is beschadigd. Het is meestal de linker omdat deze een langere zenuw heeft. Cornage komt meestal voor bij paarden groter dan 1.70 en aangezien cornage erfelijk is worden dekhengsten met cornage uitgesloten voor denkdiensten.

Symptomen

Bij in ademen met inspanning is het hoog tonig, doordat de verlamde stemband de instroom opening heeft vernauwd en dat de luchtstroom trillen, dus een fluitende toon. Bij zware inspanning en ernstige stemverlamming kun je het merken aan dat het uithoudingsvermogen afneemt. 

Behandeling

Een operatie is mogelijk, dit is in Nederland niet toegestaan behalve als het medisch noodzakelijk is. 

Voorkomen

Om het te voorkomen zijn er wel mogelijkheden maar bieden de garantie niet.

Ten eerste kun je met de erfelijkheid de paarden die aan cornage lijden niet fokken

En ten tweede een keelontsteking deskundig laten behandelen

RAO (Dampigheid)

Een langdurige (chronische) ontsteking van de diepere luchtwegen, en dit kan leiden tot dampigheid. Dit is te vergelijken met astma bij mensen. Dampigheid word ook wel COPD genoemd (chronic obstructive pulmonary disease) 

Oorzaak

De luchtwegen zijn gevoelig voor stof en schimmelsporen en zijn blijvend ontstoken. Hierdoor vind er meer slijmvorming plaats, dit slijm veroorzaakt hoest en de ontsteking veroorzaakt zwelling van de luchtwegen. 

Symptomen

Er bestaan veel verschillende symptomen, afhankelijk van de ernst van de ziekte: Ademnood in rust, hoest in de rust of tijdens de inspanning, neusuitvloeiing, verhoogde ademhalingsfrequentie en hartslag, opgeblazen buikspieren en vermageren

Behandeling

Omgeving

Het belangrijkste is om het milieu aan te passen waar het paard in leeft, om overgevoeligheid voor stof en schimmel te vermijden. Dit kan je doen door je paard zoveel mogelijk in de wei te zetten, als dit niet mogelijk is probeer de omgeving zoveel mogelijk stofvrij te houden. Zoek alternatieven voor hooi omdat dit de bron van stof is. De stalbedekking veranderen, stro bevat net zoveel stof als hooi

Medische behandeling 

Er zijn medicijnen die dit ondersteunen, deze medicijnen betekenen niet dat het paard na de behandeling hier nooit meer vatbaar voor is.

ontstekingsremmers tegen de longontsteking;
bronchodilatatoren om te vechten tegen de bronchoconstrictie (sluiting van de luchtwegen) ;
slijmverdunners om het paard te helpen om het slijm weg te hoesten en slikken;
stabilisatoren van de mastcellen (een ontstekingscel) indien deze cellen aanwezig zijn;
eventuele vitaminen (voornamelijk C) om de weerstand van het paard terug te krijgen.

In alle gevallen is rust het belangrijkste

Voorkomen

Paard zoveel mogelijk buiten de stal houden, en zoveel mogelijk het stof uit de buurt van het paard houden als het paard hier allergisch voor is.

Droes

Droes is een zeer besmettelijke ziekte voor paarden. Dit wordt veroorzaakt door een bacterie, deze bacterie heet Streptococcus equi equi. deze bacterie zorgt voor een infectie van de voorste luchtwegen hierbij ontstaan abcessen van de lymfeknopen. De mandibulaire lymfeknopen, die tussen de kaaktakken liggen. en de retropharyngeale lymfeknopen deze liggen boven de keel en worden het vaakst aangetast

Symptomen

Tussen de besmetting en de eerste symptomen zit 2 tot 6 dagen. Meestal begint dit met koorts, niet eten en het opzwellen van de lymfeknopen. De lymfeknopen worden abcessen en breken naar buiten, ook kunnen deze richting de keel of luchtzak breken. Dan zie je alleen dikke neusuitvloeiing. Ook kan het paard benauwd worden van het abces rond de keel. 

Behandeling

De abcessen zullen moeten rijpen en doorbreken, dit kan worden versnelt door op de huid bij het abces te scheren en in te smeren. Na het openbreken kan het abces worden doorgespoeld met verdunde jodiumoplossing. Het paard moet in de gaten worden gehouden met het eten en drinken, soms worden er pijnstillers en ontstekingsremmers gegeven. 

Antibiotica word afgeraden als de lymfeknopen eenmaal zijn gezwollen

Voorkomen

Laat je paard geen contact maken met vreemde paarden, voer met je eigen voerbak en water op wedstrijden en op stal. Ook is er een mogelijkheid tot vaccineren, dit gaat onder het slijmvlies van de bovenlip. Deze vaccinatie kan voordelen en nadelen hebben

Influenza 

Het influenzavirus veroorzaakt een infectie van de voorste luchtwegen. Alhoewel influenza op alle leeftijden voorkomt zijn met name jonge en oude dieren gevoelig. Er zijn dieren die een infectie doormaken zonder dat we dat merken. Als gevolg van de slijmvliesbeschadigingen door het virus kunnen bacteriën, die normaal op de slijmvliezen voorkomen, zorgen voor een secundaire bacteriële infectie. Veulens, die van de merrie onvoldoende antistoffen via de biest hebben binnen gekregen kunnen aan een influenza infectie sterven. Volwassen paarden sterven zelden aan een influenza infectie.

Symptomen

De typische symptomen van influenza zijn hoge koorts, sufheid, verminderde prestaties, weinige eetlust, waterige neusuitvloeiing en droge hoest. Als er bacterie bij betrokken is word de neusuitvloeiing dikker en hoor je meer een rochelende hoest. Normaal lopende duur van de ziekte is 2 - 10 dagen, met een bacterie kan dit langer aanhouden. De incubatie tijd is 2-3 dagen 

Behandeling

Een koortsremmer in combinatie met antibiotica gedurende enkele dagen is de aangewezen therapie. Daarnaast is rust in een luchtige omgeving (weide) aan te raden.

Voorkomen

Er kan worden gevaccineerd, dit beschermt het paard tegen een aantal symptomen maar niet tegen de infectie. Het is raadzaam om alle paarden en pony's tegelijkertijd te vaccineren. De basisvaccinatie bestaat uit twee injecties met 3 tot 12 weken tussentijd. Daarna word er nog 1x per jaar ingeënt. Deze vaccinatie is verplicht als je met paarden op concours gaat.  

Rhinopneunomie

Rhinopneunomie is een virusziekte bij een paard, dit heeft 3 verschijningsvormen. De verkoudheidsvorm, de abortusvorm (besmettelijk verwerpen) en de neurologische vorm.

Vormen van Rhinopneunomie

De verkoudheidsvorm komt regelmatig voor bij jonge paarden. Deze vorm veroorzaakt koorts en soms een snotneus, hoesten of dikke benen. 

De abortusvorm komt regelmatig voor bij merries dit veroorzaakt een abortus of een heel zwak veulentjes die vaak sterven

De neurologischevorm komt slechts incidenteel voor en veroorzaakt verschijnselen van het zenuwstelsel. Dit begint meestal met een slappe staart en ataxie, ook wel dronken lopen genoemd. Eventueel kunnen er ernstige verlammingsverschijnselen optreden. Vaak zijn alleen de achterbenen aangetast, maar in ernstigere gevallen kunnen ook de voorbenen meedoen. In Nederland komen alle paarden wel in aanraking met het Rhinopneunomie- virus. Het is niet bekend waarom bedrijven worden getroffen door abortussen en verlammingsproblemen 

Symptomen

Verkoudheidsvorm: Vaak neusuitvloeiing, lichte hoest en gezwollen keelklieren. Dit gaat vaak samen met lichte koorts, de paarden zullen hier niet heel ziek van worden.

Abortusvorm: Bij de ze vorm variëren de symptomen van matige instabiliteit bij het lopen tot volledige verlamming met een snelle dodelijke afloop.

Neurologische vorm: Deze vorm treedt op tussen de 2 weken tot 4 maanden na de verkoudheidsvorm bij hetzelfde paard, en wordt vooral gezien vanaf de 8e maand van dracht. De abortus kan plots optreden, vaak ziet de merrie en veulen er normaal uit.

Behandeling

Er is geen specifieke behandeling voor Rhino. Bij de verkoudheidsvorm is dit geen probleem de paarden herstellen hier snel bij, net zoals bij de mens. Bij de Abortusvorm word veroorzaakt door de dood van de vrucht of van een ernstig ziek geboren veulen. Hierbij is er voor de behandeling bij het veulen niet noodzakelijk het zal toch sterven, bij de merrie is het niet nodig. Bij de neurologische vorm is er geen echte therapie, wel heeft het paard intensieve zorg nodig het zal eventueel gedeeltelijk kunnen genezen

Voorkomen

Er kan worden gevaccineerd, maar dit verschilt per vorm. Bij de verkoudheidsvorm is dit zeker mogelijk dit moet 2x per jaar. Bij de abortusvorm is het vaccineren niet betrouwbaar en moet dit 4x per jaar gebeuren, ondanks deze vaccinatie blijven merries abortussen krijgen. Tegen de neurologische vorm is vaccineren absoluut niet effectief, wel kan je de hele stal vaccineren om besmetting te voorkomen. Mocht de besmetting al actief zijn is vaccineren af te raden.

Neusbloeding

Bij een neusbloeding is er een verwonding in de neus en komt er bloed uit 1 of beide neusgaten, ook kan de oorzaak een longbloeding zijn, dan komt er altijd bloed uit beide neusgaten

Symptomen

Een bloedneus, meestal komt het bloed dan uit 1 neusgat.

Behandeling & voorkomen